O wzmocnienie mechanizmów pozwalających na skuteczną identyfikację sprawców przestępstw i wykroczeń internetowych wobec dzieci, a także na szybkie odnajdywanie osób pokrzywdzonych – zaapelowała Rzeczniczka Praw Dziecka do resortów cyfryzacji oraz spraw wewnętrznych i administracji.

– Dobro i bezpieczeństwo najmłodszych – w tym ich ochrona przed krzywdą doznawaną w przestrzeni internetowej – są wciąż niewystarczająco zagwarantowane. Tymczasem obowiązkiem państwa, wynikającym zarówno z Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, jak i Konwencji o prawach dziecka, jest podejmowanie wszelkich możliwych działań na rzecz ochrony dzieci przed wszelkimi formami przemocy i wykorzystywania – podkreśliła Monika Horna-Cieślak w piśmie z 14 kwietnia.

Biuro RPD odnotowuje stale rosnącą liczbę zgłoszeń dotyczących szantażu (sextortion), uporczywego nękania (stalkingu), rozpowszechniania materiałów o treści pedofilskiej z udziałem małoletnich, a także innych form cyberprzemocy. Zgłaszają się zarówno młode osoby, poprzez Dziecięcy Telefon Zaufania, jak i ich opiekunowie prawni. Tendencja wskazuje na pilną potrzebę skuteczniejszych rozwiązań prawnych i organizacyjnych, które pozwoliłyby organom ścigania szybko identyfikować sprawców oraz otoczyć małoletnich niezbędną opieką, zanim poniosą nieodwracalne szkody emocjonalne i psychiczne.

Biuro RPD po otrzymaniu niepokojącego zgłoszenia zawsze zwraca się do organów ścigania z prośbą o ustalenie sprawcy, przekazując wszystkie posiadane informacje (np. dane logów, fragmenty komunikacji internetowej). Niestety, Policja często nie może ustalić sprawcy, tożsamości dziecka. Powodem są: brak dostatecznych danych identyfikacyjnych, okres przechowywania danych, problemy we współpracy z dostawcami czy niedostateczne zasoby i kompetencje odpowiednich organów.

Tym samym Rzeczniczka Praw Dziecka postanowiła zwrócić się do obu resortów o analizę obowiązujących przepisów, w szczególności o Policji oraz Ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną, pod kątem rozszerzenia lub doprecyzowania katalogu informacji, które mogą być pozyskiwane przez organy ścigania w sytuacjach zagrożenia dobra dziecka. Zdaniem RPD konieczne jest zainicjowanie międzyresortowych prac legislacyjnych służących sprawnemu pozyskiwaniu danych w sprawach, w których zagrożone jest dobro dziecka, a także wzmocnienie edukacji i szkoleń oraz zacieśnienie współpracy z sektorem prywatnym, zwłaszcza z podmiotami, które operują kluczowymi platformami internetowymi oraz narzędziami komunikacyjnymi.

Niezależnie od tego ważne jest wypracowanie wspólnych procedur szybkiej ścieżki przekazywania informacji na temat zagrożeń dla życia i zdrowia dzieci, czy blokowanie treści szkodliwych dla nieletnich.

Wystapienie generalne