Ministerstwo Sprawiedliwości odpowiedziało Rzeczniczce Praw Dziecka na pytanie o sytuację dzieci, które razem ze swoimi małoletnimi matkami przebywały w pieczy zastępczej.

Z analizy spraw zgłaszanych do Biura RPD wynika, że sądy rodzinne prezentują w tym obszarze dwa odmienne stanowiska. – W mojej ocenie, istnienie odmiennej praktyki orzeczniczej niesie poważne zagrożenia dla dobra dzieci, których matki przebywające w pieczy zastępczej osiągnęły pełnoletniość – podkreśliła w piśmie do resortu sprawiedliwości z 12 kwietnia Monika Horna-Cieślak.

Rzeczniczka zwróciła uwagę na rozbieżności. W części przypadków sądy rodzinne uznają, że małoletnia matka, z chwilą osiągnięcia pełnoletności, nabywa pełnię władzy rodzicielskiej. W tym prawo do opieki nad dzieckiem, które dotąd umieszczone było w pieczy zastępczej. W związku z tym jest uprawniona do natychmiastowego odbioru dziecka z pieczy. Postanowienie o umieszczeniu małoletniego w pieczy zastępczej zostało bowiem wydane w postępowaniu toczącym się bez jej udziału (była wówczas również osobą małoletnią), a jako rodzic posiadający pełnię władzy rodzicielskiej może samodzielnie decydować o dziecku.

RPD pyta resort sprawiedliwości o dzieci małoletnich matek>>>

Z kolei w innych przypadkach sądy rodzinne uznają, że matka, z chwilą osiągnięcia pełnoletności, co prawda nabywa pełnię władzy rodzicielskiej, ale postanowienie o umieszczeniu jej małoletniego dziecka w pieczy zastępczej pozostaje aktualne, gdyż dotyczy ono małoletniego. Co do matki dziecka (już jako osoby pełnoletniej), staje się ona uprawniona do złożenia do sądu wniosku o uchylenie postanowienia umieszczającego jej małoletnie dziecko w pieczy zastępczej.

Ministerstwo Sprawiedliwości w odpowiedzi z 30 kwietnia poinformowało, że do kompetencji prezesa sądu należy analiza orzecznictwa w kierowanym sądzie pod względem poziomu jego jednolitości oraz poinformowanie sędziów i asesorów sądowych o wynikach tej analizy. A w razie stwierdzenia istotnych rozbieżności w orzecznictwie –  poinformowanie o nich Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego.

W związku z powyższym resort zwrócił się do wszystkich prezesów sądów apelacyjnych z prośbą o dokonanie analizy orzecznictwa w sygnalizowanym zakresie w podległych sądach rodzinnych oraz poinformowanie Departamentu Spraw Rodzinnych i Nieletnich o ich wynikach i podjętych działaniach w celu jego ujednolicenia.

Odpowiedź Ministerstwa Sprawiedliwości