Trzeba zmieniać prawo tak, by szanowało i skutecznie chroniło osoby pokrzywdzone gwałtem. Trzeba stworzyć system, w którym różne służby i instytucje będą stale współpracowały i udzielały wszechstronnego wsparcia takim osobom. Rzeczniczka Praw Dziecka Monika Horna-Cieślak popiera rozwiązania prawne proponowane przez Fundację Pomocy Ofiarom Przestępstw, której działania wspiera kampania społeczna „Na gwałt” – jej nazwa podkreśla, że zmiany są niezbędne i potrzebne natychmiast.

22 lutego to Międzynarodowy Dzień Praw Ofiar Przestępstw. W tym dniu Fundacja Pomocy Ofiarom Przestępstw zainaugurowała kampanię społeczną „Na gwałt”, której celem jest walka ze stereotypami na temat przestępstwa gwałtu i pokazanie, że gwałt nie kończy się nigdy, bo jego skutki zostają na całe życie. W otwarciu kampanii uczestniczył przedstawiciel Rzeczniczki Praw Dziecka, dyrektor Zespołu do spraw Przestępczości Wobec Dzieci BRPD Piotr Bogacki.

Jak podkreśla Fundacja Pomocy Ofiarom Przestępstw, trzeba głośno mówić o potrzebie lepszej ochrony pokrzywdzonych gwałtem osób – i to nie przed gwałtem przestępcy, ale państwa, które bardziej obchodzi schwytanie sprawcy. Taką postawę instytucji państwowych trzeba zdaniem Fundacji zmienić.

Jak wyjaśniają organizatorzy kampanii, rocznie zgłaszanych jest ok. tysiąca gwałtów, a wielokrotnie więcej pozostaje nieodnotowanych: ze wstydu, lęku przed reakcją otoczenia, kontaktem z policją, prokuraturą, sądem. Osoby pokrzywdzone nie zgłaszają się po pomoc lekarską czy psychologiczną, bo boją się, że lekarz czy terapeuta zawiadomi policję o podejrzeniu popełnienia przestępstwa. A zgłoszenie przestępstwa powoduje stres i cierpienie osoby pokrzywdzonej.

Dlatego Fundacja proponuje, w porozumieniu ze specjalistami, takie zmiany prawa, dzięki którym państwo nie będzie się koncentrowało jedynie na odstraszaniu surowością kary, ale będzie chroniło osoby pokrzywdzone przed powtórnym skrzywdzeniem – tym razem przez swoje instytucje. Fundacja Pomocy Ofiarom Przestępstw kończy opracowanie projektu ustawy o postępowaniu w przypadku niektórych przestępstw przeciwko wolności seksualnej i obyczajności.

Spot wizerunkowy kampanii społecznej „Na gwałt”

Ustawa ma doprowadzić do tego, aby: procedura postępowania z osobą pokrzywdzoną gwałtem w placówce służby zdrowia była połączona z istniejącą już Siecią Pomocy Pokrzywdzonym Przestępstwem; osoba ta mogła korzystać w traumatycznym dla siebie postępowaniu z wszechstronnej pomocy oferowanej przez wyspecjalizowanych pracowników Sieci, a w szczególności z pomocy profesjonalnych asystentów; wszyscy stykający się z osobą pokrzywdzoną pamiętali o jej godności, podmiotowości oraz szanowali jej prawa i wolę; zgłaszająca się osoba nie musiała się obawiać, że ktoś wbrew jej woli zawiadomi policję lub prokuraturę o gwałcie.

Organizatorzy kampanii, której patronatu udzieliła Rzeczniczka Praw Dziecka, zwracają się do ministrów sprawiedliwości i zdrowia o wspólne działania i stworzenie – zgodnie z projektem ustawy – wszechstronnego systemu wsparcia dla osób pokrzywdzonych gwałtem.

Warto obejrzeć debatę z udziałem ekspertów, moderowaną przez dziennikarkę Ewę Siedlecką, w której udział wzięli: lekarz psychiatra, były minister zdrowia Marek Balicki; psycholożka i traumatolożka Magdalena Herda, prof. prawa karnego medycznego Barbara Namysłowska-Gabrysiak oraz prokuratorka w stanie spoczynku, Prezeska Fundacji Pomocy Ofiarom Przestępstw, dr prawa Lidia Mazowiecka.

fot: BRPD, nagwalt.org