Równy dostęp do leków to prawo każdego małego pacjenta

Psychiatrzy dzieci i młodzieży oraz lekarze medycyny paliatywnej, a także medycy zatrudnieni w zakładach opieki długoterminowej dla dzieci nie mogą dziś wystawiać swoim pacjentom recept na bezpłatne leki. O zmianę w tym zakresie zwróciła się Rzeczniczka Praw Dziecka do Minister Zdrowia.

Monika Horna-Cieślak przypomina, że zgodnie z zapisami Ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych świadczeniobiorcom do ukończenia 18. roku życia przysługuje bezpłatne zaopatrzenie w leki, jednak wystawiać może je tylko określona grupa lekarzy. Przepisy wskazują bowiem, że uprawnienie do wystawienia recepty na bezpłatne zaopatrzenie w leki dla dzieci posiadają medycy udzielający świadczeń w ramach umów z Narodowym Funduszem Zdrowia w podstawowej opiece zdrowotnej, ambulatoryjnej opiece specjalistycznej lub leczeniu szpitalnym.

To, z kolei, oznacza, że takiej możliwości nie mają już lekarze udzielający świadczeń m.in. w zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych dla dzieci, zakładach opiekuńczo-leczniczych dla dzieci, w hospicjach dla dzieci i hospicjach domowych dla dzieci, a także w centrach zdrowia psychicznego dla dzieci i szpitalach psychiatrycznych.

Podobnie w sytuacji, gdy lekarz prowadzi leczenie małoletniego pacjenta poza systemem opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych (sprawa ta była przedmiotem pisma dyrektor Zespołu Spraw Społecznych BRPD do dyrektora Departamentu Polityki Lekowej i Farmacji Ministerstwa Zdrowia już w 2023 r.).

– Godzi to w prawo dziecka do ochrony zdrowia, gdyż pozbawia dzieci cierpiące na zaburzenia i choroby z dziedzin psychiatrii czy medycyny paliatywnej lub kwalifikujących się do leczenia w ramach opieki długoterminowej, możliwości bezpośredniego uzyskania przysługujących im uprawnień do bezpłatnego zaopatrzenia w określone leki – przekonuje Monika Horna-Cieślak w piśmie do Izabeli Leszczyny.

W takich sytuacjach rodzic bądź opiekun dziecka, w celu uzyskania recepty na lek z oznaczeniem bezpłatnego zaopatrzenia, musi podjąć szereg działań, by zrealizować uprawnienie ustawowe dla swojego dziecka. Czyli: najpierw uzyskać pisemną informację o rozpoznaniu, sposobie leczenia, rokowaniu, ordynowanych lekach (w tym okresie ich stosowania i sposobie dawkowania), oraz wyznaczonych wizytach kontrolnych od lekarza prowadzącego leczenie zasadnicze. Następnie musi zapisać się na wizytę do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, by przedstawić mu otrzymane informacje. Po to, by lekarz POZ – jako osoba uprawniona – mógł ostatecznie wystawić bezpłatną receptę na określony lek.

– W mojej ocenie realizacja uprawnienia małoletniego do bezpłatnego zaopatrzenie w leki nie może być różnicowa ze względu na rodzaj świadczeń opieki zdrowotnej, z którego dziecko korzysta ani na miejsce udzielania mu tych świadczeń – zaznacza Rzeczniczka Praw Dziecka i prosi Minister Zdrowia o podjęcie działań, które wykreślą z porządku prawnego takie rozgraniczenia.

Pismo RPD do MZ ws. wystawiania bezpłatnych recept przez lekarzy psychiatrów oraz lekarzy medycyny paliatywnej

Odpowiedź od MZ do RPD ws. wystawiania bezpłatnych recept przez lekarzy psychiatrów oraz lekarzy medycyny paliatywnej