O sprawczości i podmiotowości. W teorii i praktyce

Jak budować w młodych ludziach poczucie sprawczości? Jak wspierać w podejmowaniu własnych decyzji? Te i wiele innych pytań związanych z podmiotowością dzieci i młodzieży padło podczas jubileuszowego 10. Finału Olimpiady Zwolnieni z Teorii.

Panel pod hasłem „Budowanie podmiotowości i sprawczości młodzieży” został zorganizowany w Strefie Nauczycielskiej w obiektach Toru Wyścigów Konnych Służewiec w Warszawie. Biuro Rzeczniczki Praw Dziecka reprezentował Łukasz Korzeniowski z Zespołu ds. Edukacji i Wychowania. W dyskusji głos zabrali także: Radek Wierzbicki z Fundacji Unsung Heroes, Maria Gembarzewska-Truong z Fundacji Efektywny Altruizm oraz Dominik Kuc z Fundacji GrowSPACE.

Sprawczość pokolenia Z

Dyskutowano m.in. o tym, od kiedy młody człowiek staje się sprawczy i co w ogóle oznacza sprawczość. A także – jakie podejście do podmiotowości dzieci i młodzieży mają dorośli. Czy zawsze, gdy mówi się o chęci włączenia i zaangażowania ludzi młodych w procesy decyzyjne, chodzi o faktyczne, a nie tylko pozorne wykorzystanie tego, co chcą przekazać i zrobić tzw. zetki?

Eksperci przypomnieli jednocześnie, że sprawczość zawsze pociąga za sobą konsekwencje – gdy mówi się o podmiotowości młodych, należy pamiętać o odpowiedzialności za podejmowane działania. Dlatego warto rozmawiać z młodymi ludźmi o tym, że wolność, poza niezależnością i możliwością wyboru, niesie z sobą ciężar podjętej decyzji.

Nie ma błahych tematów

Dzieci i młodzież ze swoim idealistycznym podejściu do świata, często chcą przyczyniać się od razu do wielkich rzeczy. Zdarza się, że taka postawa jest dodatkowo rozbudzana przez dorosłych. Tymczasem, aby w konstruktywny sposób pokazywać najmłodszym, że mają w sobie sprawczość, warto wskazywać im działania lokalne i małe aktywności. Mówił o tym Łukasz Korzeniowski z Biura RPD. – Niewłaściwe jest wywieranie presji na dzieciach i młodzieży, by byli sprawczy i podmiotowi wyłącznie w sprawach dużych – podkreślił.