Światowy Dzień Uchodźcy. Po pierwsze: solidarność

Choć w Biurze RPD nad sytuacją dzieci z doświadczeniem uchodźczym pochyla się każdego dnia zespół ekspertów, 20 czerwca jest datą szczególną. Światowy Dzień Uchodźcy to czas refleksji nad losem wszystkich zmuszonych do opuszczenia swojego kraju. W tym roku tematem przewodnim jest solidarność.

Pod koniec 2023 r. przeszło 117 mln osób na całym świecie zostało przymusowo przesiedlonych z powodu prześladowań, wojen, przemocy i naruszeń praw człowieka. Zgodnie z informacjami opublikowanymi przez UNHCR, pod koniec kwietnia tego roku liczba ta przekroczyła 120 mln.

Polska w ostatnich latach stała się miejscem schronienia dla wielu młodych osób. Światowy Dzień Uchodźcy to moment, by szczególnie przyjrzeć się sytuacji dzieci z doświadczeniem uchodźczym w naszym kraju. Naturalną przestrzenią, w której mogą integrować się najmłodsi z różnych kultur i krajów jest szkoła. Stąd troska o to, by budować w niej wspólną przestrzeń w duchu tolerancji i integracji.

Każdemu dziecku przysługuje prawo do dobrego dzieciństwa, nauki i rozwoju. Zadaniem Biura Rzeczniczki Praw Dziecka jest działanie na rzecz zapewnienia najmłodszym wsparcia, ochrony i stworzenie przestrzeni do integracji.

Właściwe traktowanie dzieci na granicy z Białorusią jest jednym z priorytetów Rzeczniczki Praw Dziecka. Jej zastępca, Adam Chmura, jest w stałym kontakcie ze Strażą Graniczną i organizacjami pozarządowymi.

BRPD nie tylko angażuje się w dopracowywanie przepisów dotyczących uchodźców, ale także interweniuje w konkretnych przypadkach, o których na bieżąco informują urząd m.in. społecznicy.

– Przepisy prawa mówią, że interes dziecka jest nadrzędny. Dziecko, które jest ofiarą traumy wojennej, potrzebuje rehabilitacji psychicznej i fizycznej, o czym mówi Konwencja o prawach dziecka – podkreśla Adam Chmura.

Działania Rzeczniczki Praw Dziecka, Moniki Horna-Cieślak koncentrują się także na potrzebie rozwiązania problemu braku wyspecjalizowanej pieczy zastępczej dla dzieci z doświadczeniem uchodźczym.

Istotne, aby stworzyć miejsca, które zamiast izolować dzieci sprawią, że będą się one czuły bezpieczne i odpowiednio zaopiekowane. Ważne, by takie przestrzenie współtworzyć z samorządami, organizacjami społecznymi oraz z osobami dorosłymi przygotowanymi do tego zadania.

Osobnym wyzwaniem jest sytuacja dzieci z Ukrainy, które po 24 lutego 2022 r. znalazły się na terytorium naszego kraju. Wiele z nich funkcjonuje poza polskim systemem edukacji, co prowadzi do braku pełnej wiedzy na temat ich potrzeb edukacyjnych, społecznych, zdrowotnych.