Podczas Sejmowej Komisji Zdrowia odbyło się pierwsze czytanie przepisów nowelizujących ustawę o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. Rzeczniczkę Praw Dziecka reprezentowała Justyna Oknińska-Janzen z Zespołu Zdrowia i Spraw Socjalnych Biura RPD.

Na posiedzeniu 5 lutego Wojciech Konieczny, wiceminister zdrowia poinformował, że rząd przyjął przedłożony przez Ministerstwo Zdrowia projekt nowelizacji ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. Wskazał, że Rada Ministrów dąży do ograniczenia używania papierosów elektronicznych, szczególnie przez ludzi młodych. Ich używanie stanowi wyraźne zagrożenie dla zdrowia.

Nowe przepisy przewidują rozszerzenie zakazu sprzedaży osobom poniżej 18. roku życia elektronicznych papierosów bez nikotyny oraz pojemników zapasowych. E-papierosy beznikotynowe zostają objęte takimi samymi zasadami, jak nikotynowe. Zakaz będzie także dotyczył sprzedaży woreczków z nikotyną. Projekt ustawy zakłada bowiem dodanie dodatkowej definicji podgrzewanego wyrobu tytoniowego w słowniku ustawowym.

Wojciech Konieczny przypomniał, że zgodnie z raportem Światowej Organizacji Zdrowia, ryzyko uzależnienia od tytoniu jest ponad dwukrotnie większe wśród dzieci i dorosłych do 20. roku życia, którzy używali elektronicznych papierosów z nikotyną, jak również elektronicznych papierosów bez nikotyny. Podniósł m.in. by umożliwić producentom i importerom wycofanie ze sprzedaży podgrzewanych wyrobów tytoniowych, posiadających aromaty, których dotyczy zakaz wprowadzania do obrotu. Będą w sprzedaży nie dłużej niż przez 9 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.

Justyna Oknińska-Janzen z Zespołu Zdrowia i Spraw Socjalnych Biura RPD przypomniała, że Rzeczniczka Praw Dziecka wielokrotnie apelowała o pilne wprowadzenie zmian obowiązujących przepisów, w tym m.in. zakazu sprzedaży osobom do 18. roku życia wszelkich nowatorskich wyrobów nikotynowych, zakazu sprzedaży ich w automatach i sprzedaży na odległość oraz wprowadzenie zmian w zakresie zakazu reklamy i promocji. Dodała, że Biuro RPD niezmiennie postuluje rozważenie wprowadzania obowiązkowej lekcji wiedzy o zdrowiu, również z uwagi na niską społeczną świadomość negatywnych skutków używania nowatorskich wyrobów nikotynowych, zarówno wśród dzieci i młodzieży, jak i ich rodziców.

Wioleta Tomczak, wiceprzewodnicząca sejmowej Komisji Zdrowia oceniła, że procedowana ustawa jest ważnym, choć spóźnionym krokiem. Wskazała, że czas wyprzedawania budzących wątpliwości i niezdrowych produktów zawierających aromaty, jest zbyt długi. I podała, dla przykładu, że Grecja wprowadziła okres 6 miesięcy wyprzedaży tych produktów, Dania – 4 miesięcy, a Irlandia, Litwa i Hiszpania – 3 miesiące. W jej ocenie Polska także mogłaby skrócić okres implementacji przepisów unijnych.

Senator Agnieszka Gorgoń-Komor przypomniała, że w przeszłości jako państwo uporaliśmy się z dopalaczami. Dlatego i z tym palącym problemem możemy sobie poradzić. Parlament jednak powinien być jednogłośny i nie oglądać się na wpływ organizacji pracodawców, firm, które czerpią z tego zyski.

Poseł Bolesław Piecha wyraził z kolei pochwałę dookreślenia w ustawie wielu „różnych wynalazków”, które w sferze używek związanych z tytoniem pojawiły się na rynku. Ważna jest kwestia sprzedaży takich wyrobów i restrykcje sprzedaży. Problematyczny jest także aspekt reklamy kolorowych opakowań, które w dobie mediów społecznościowych przemawiają zwłaszcza do młodzieży.

Podczas debaty swoje stanowiska przedstawiali również przedstawiciele strony społecznej. Apelowano o edukację zarówno młodych ludzi, jak i ich rodziców. Wskazano też na niską skuteczność zakazów.