Zabezpieczyć najmłodszych przed zakażeniami RSV

Monika Horna-Cieślak, Rzeczniczka Praw Dziecka ponownie zwróciła się do Ministerstwa Zdrowia o podjęcie analizy wdrożenia programu profilaktyki zdrowotnej dotyczącego uodpornienia noworodków przeciwciałem monoklonalnym w zakresie profilaktyki zakażeń dolnych dróg oddechowych wirusem RS.

O przedstawienie stanowiska w sprawie profilaktyki oraz o wskazanie podjętych lub planowanych działań na rzecz zabezpieczenia populacji pediatrycznej przed zakażeniami RSV Rzeczniczka zwracała się już we wrześniu ubiegłego roku. W piśmie do Ministry Izabeli Leszczyny podkreślała, iż zdaniem ekspertów wirus RS jest jednym z najczęstszych patogenów wywołującym ostre infekcje układu oddechowego u noworodków i niemowląt, w tym w przebiegu z powikłaniami. Stanowi to znaczną część powodów hospitalizacji dzieci w sezonach infekcyjnych.

RPD wskazała, że obecnie nie ma szczepionki przeciwko wirusowi RS, a jedyną możliwością zapobiegania chorobom dolnych dróg oddechowych wywołanym przez RSV w tej populacji jest immunoprofilaktyka paliwizumabem. Lek jest dostępny w programie lekowym dedykowanym wyłącznie ograniczonej populacji tzw. wysokiego ryzyka, czyli dzieciom urodzonym przedwcześnie, z dysplazją oskrzelowo-płucną lub hemodynamicznie istotną wadą serca. Rzeczniczka przypomniała również, że aby ochronić większą liczbę dzieci, w marcu ubiegłego roku Prezes Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego złożyła w resorcie „Ogólnopolski Program Profilaktyki Zdrowotnej: Jednokrotne uodpornienie bierne przeciwciałem monoklonalnym w zakresie profilaktyki zakażeń dolnych dróg oddechowych spowodowanych wirusem RS na lata 2025–2030”. Program został zaprojektowany z myślą o wszystkich noworodkach, zarówno tych urodzonych w sezonie zachorowań, jak i poza sezonem, zapewniając szeroką i skuteczną ochronę przed wirusem RS.

W odpowiedzi na pismo RPD resort wyjaśnił, iż profilaktyka RSV realizowana jest w formule programu lekowego. Ewentualne zmiany produktu leczniczego stosowanego do profilaktyki RSV jak i zmiana lub rozszerzenie grupy, w której ta profilaktyka jest realizowana, powinna zostać w formule refundacji. Natomiast inicjatywa zwrócenia się z wnioskiem o refundację produktu leczniczego służącego do jednokrotnego uodpornienia biernego przeciwciałem monoklonalnym w zakresie profilaktyki zakażeń dolnych dróg oddechowych spowodowanych wirusem RSV leży po stronie podmiotu odpowiedzialnego za dany produkt leczniczy.

10 lutego Monika Horna-Cieślak ponownie wystąpiła do Ministerstwa w sprawie Programu oraz o zwróciła się o rozszerzenie wskazań do profilaktyki biernej zakażeń RSV. Rzeczniczka przypomniała, iż podczas posiedzenia Parlamentarnego Zespołu ds. Zdrowia Matki i Dziecka, które odbyło się 23 stycznia 2025 r. prof. Teresa Jackowska, prezes Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego oraz prof. Tomasz Szczapa, prezes Polskiego Towarzystwa Neonatologicznego, zaprezentowali korzyści wynikające z wdrożenia profilaktyki biernej, polegającej na podawaniu jednodawkowego przeciwciała wszystkim niemowlętom w ich pierwszym roku życia.

Eksperci podkreślili wtedy, że ochrona powinna obejmować wszystkie dzieci, niezależnie od obecności chorób współistniejących, a w przypadku wystąpienia czynników ryzyka ciężkiej infekcji – także dzieci do 2 roku życia, w drugim sezonie zakażeń. Chodzi również o stworzenie rozwiązań, które umożliwiałoby przeprowadzanie immunizacji nie tylko w ramach programu lekowego. Wdrożenie profilaktyki mogłoby znacząco ograniczyć liczbę zachorowań i hospitalizacji związanych z wirusem RS.

Tym samym Rzeczniczka ponownie poprosiła MZ o analizę zagadnienia i przedstawienie informacji o możliwych rozwiązaniach w tym zakresie.

Wystąpienie RPD do Minister Zdrowia – prośba o ponowną analizę dot. RSV