– Wraz z kierownictwem Ministerstwa Sprawiedliwości mówimy jednym głosem: dość przemocy wobec dzieci. Chcemy, żeby dzieci w Polsce czuły się bezpiecznie – podkreśliła Rzeczniczka Praw Dziecka Monika Horna-Cieślak na konferencji prasowej (9 stycznia 2024 r.) zorganizowanej po spotkaniu z ministrem sprawiedliwości Adamem Bodnarem i jego zastępczynią, wiceministrą Zuzanną Rudzińską-Bluszcz na temat wspólnych działań obu instytucji przy wprowadzaniu w życie zmian zawartych w nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, nazwanej ustawą Kamilka.

– Spotkaliśmy się, by porozmawiać o współpracy pomiędzy Ministerstwem Sprawiedliwości oraz Biurem Rzecznika Praw Dziecka. Myślę, że połączenie dwóch kompetencji i wrażliwości Pani wiceministry sprawiedliwości Zuzanny Rudzińskiej-Bluszcz oraz Pani Rzeczniczki Moniki Horna-Cieślak da świetne efekty w kontekście ochrony praw dziecka. To wielka przyjemność rozmawiać z osobami, które są od lat tak bardzo zaangażowane w obronę praw najmłodszych – mówił minister Adam Bodnar podczas konferencji w resorcie.

Minister podkreślił, że parlament poprzedniej kadencji, także dzięki osobistemu zaangażowaniu obecnej Rzeczniczki Praw Dziecka, uchwalił tzw. ustawę Kamilka, która przewiduje cały szereg rozwiązań prawnych i nakłada określone, konkretne obowiązki na Ministerstwo Sprawiedliwości. Na podstawie ustawy powołano m.in. zespół do spraw dzieci, który ma koordynować politykę dotyczącą walki z przemocą wobec najmłodszych. Koordynatorką tego zespołu została pani wiceministra Zuzanna Rudzińska-Bluszcz.

Ustawa o ochronie małoletnich, czyli tzw. ustawa Kamilka z Częstochowy została złożona w Sejmie w maju 2023 r. Pracę nad ustawą rozpoczęły się w październiku 2022 roku. Jej uchwalenie przez parlament było wynikiem sprzeciwu wobec stosowania przemocy wobec dzieci, w szczególności sprzeciwu wobec tragicznej śmierci ośmioletniego Kamilka z Częstochowy. Jej pierwsze przepisy weszły w życie 29 sierpnia 2023 roku.  Wprowadzono wówczas Standardy Ochrony Małoletnich, do stosowania których zobligowano wszystkie placówki pracujące z dziećmi. Obejmują one m.in. dokumentację szkoleń i programów edukacyjnych, plan działań w wypadku nadużyć oraz Kodeks Bezpiecznych Relacji, który zawiera zasady postępowania z małoletnimi.

Obecnie Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad wdrożeniem kolejnego pakietu reform. Trwa też nabór do specjalnego zespołu ds. analizy zdarzeń, na skutek których dziecko poniosło śmierć lub doznało ciężkiego uszczerbku na zdrowiu (tzw. procedura Serious Case Review). W jego skład wejdą zewnętrzni eksperci: prawnik, psycholog, psychiatra, socjolog, pedagog, pediatra, pracownik socjalny lub specjalista ds. resocjalizacji. Ustawa pozwala również na powołanie w skład zespołu dodatkowego eksperta – spośród osób działających na terenie miejsca zamieszkania pokrzywdzonego dziecka. Termin na zgłaszanie kandydatów do zespołu upływa 31 stycznia br.

– Poszukujemy najlepszych specjalistów, którzy będą realizować tę misję. Eksperci są powoływani przez ministra sprawiedliwości, ale pozostają w stosunku do niego niezależni – wyjaśniła wiceministra sprawiedliwości Zuzanna Rudzińska-Bluszcz.

Minister Adam Bodnar podkreślił z kolei, że kierownictwu resortu zależy, by wybór ekspertów do ww. zespołu był maksymalnie transparentny. – Chcemy mieć przeświadczenie, że osoby, które zdecydują się poświęcać swój czas i wykorzystywać swoją wiedzę ekspercką, będą działały jak najlepiej to możliwe na rzecz dzieci oraz realizacji celów wynikających z ustawy – mówił minister sprawiedliwości.

Rzeczniczka Praw Dziecka zachęcała wszystkie organizacje i specjalistów, by włączyli się w prace nad maksymalnym wzmocnieniem bezpieczeństwa dzieci.

– Ustawa Kamilka jest bardzo ważna, bo oddaje hołd dzieciom krzywdzonym. Jest też jasnym sygnałem, że chcemy wyciągać wnioski z sytuacji, gdy system zawodzi, chcemy przeciwdziałać i zmieniać system tak, by lepiej dbał o bezpieczeństwo dzieci. Znając dokonania Pana Ministra i Pani Podsekretarz Stanu oraz ich zaangażowanie na rzecz ochrony praw człowieka, wiem, jak wiele jesteśmy w stanie zrobić. Dziękuję za to, że pokazujemy, iż w sprawach dzieci działamy poprzez dialog. Razem mówimy o tym, że dzieci są w Polsce ważne i nie można ich dyskryminować. Każde dziecko jest wartością – podkreśliła Rzeczniczka Monika Horna-Cieślak. I dodała, że Biuro RPD jest w pełni gotowe do współpracy z resortem sprawiedliwości w każdej sprawie ważnej dla lepszej ochrony dzieci.

Szczegółowe informacje dotyczące naboru można znaleźć na stronie resortu sprawiedliwości.