– Będziemy działać intensywnie, by dzieci z doświadczeniem uchodźczym, niejednokrotnie ofiary handlu ludźmi, wykorzystania, ofiary przemocy, z traumą wojenną, miały pewność, że znajdzie się dla nich bezpieczne miejsce w naszym kraju – mówił Adam Chmura, zastępca Rzeczniczki Praw Dziecka na spotkaniu ze Strażą Graniczną.

W spotkaniu z Podlaskim Oddziałem Straży Granicznej w Białymstoku wzięły też udział Agata Jasztal, dyrektorka Zespołu Spraw Międzynarodowych i Konstytucyjnych BRPD oraz Katarzyna Hornowska, prawniczka z tego zespołu.

Brakuje miejsc w pieczy

Głównym tematem były kwestie ochrony praw małoletnich cudzoziemców pojawiających się na granicy polsko-białoruskiej. Poszukiwano także rozwiązań problemu, z którym mierzy się obecnie Straż Graniczna. Chodzi o sytuację pieczy zastępczej w Polsce. Zgodnie z przepisami, małoletni uchodźcy, którzy zostali przyjęci do Polski, powinni zostać umieszczeni właśnie w polskiej pieczy zastępczej. Wnioskuje o to do sądu opiekuńczego Straż Graniczna. Niestety, w skali całego kraju brakuje miejsc w pieczy, nie ma wystarczającej liczby rodzin zastępczych.

Adam Chmura podkreślił, że razem z Rzeczniczką Praw Dziecka doskonale zdają sobie sprawę z tego problemu. Zapowiedział, że w Biurze RPD będą prowadzone poszukiwania rozwiązań tymczasowych oraz tworzone propozycje legislacyjne. – Uważamy, że potrzebna jest w tym zakresie specjalizacja pieczy i cieszymy się, że podobnych rozwiązań poszukuje Komendant Główny Straży Granicznej – podkreślił zastępca RPD. – Straż Graniczna jako wnioskodawca, sąd opiekuńczy orzekający o pieczy muszą zawsze wiedzieć, w której rodzinie zastępczej, w której placówce (przygotowanej do pracy z dzieckiem cudzoziemskim) można umieścić małoletniego, który pojawił się na granicy – dodał Adam Chmura.

Interwencje RPD

W ciągu ostatnich dwóch miesięcy Rzeczniczka Praw Dziecka interweniowała ponad 20 razy po otrzymaniu sygnałów o dzieciach znajdujących się na granicy. Adam Chmura podziękował za dotychczasową współpracę ze Strażą Graniczną, która za każdym razem weryfikowała, czy małoletni faktycznie znajdywali się we wskazanych miejscach. Następnie przyjmowała od ustanowionych dla nich kuratorów (jeśli potwierdzało się, że są dziećmi) wnioski o udzielenie małoletnim ochrony międzynarodowej.

– Kluczem dla zapewnienia właściwej ochrony praw małoletnich cudzoziemców na granicy państwa jest respektowanie przepisów o ochronie międzynarodowej i zapewnienie realnego dostępu do możliwości poszukiwania przez nich takiej ochrony w Polsce – podkreślił Adam Chmura.

W dalszej części spotkania płk SG Sławomir Klekotka opowiedział o grupach poszukiwawczo-ratowniczych, działaniach humanitarnych podejmowanych przez funkcjonariuszy oraz współpracy z organizacjami pozarządowymi.

Delegacja BRPD odwiedziła placówki Straży Granicznej w Dubiczach Cerkiewnych i Czeremsze. Udała się także bezpośrednio na pas drogi przylegający do bariery granicznej. Przedstawiciele RPD zapoznali się z miejscami, w których czasowo przyjmowani są cudzoziemcy, oczekując na przyjęcie wniosków o udzielenie ochrony międzynarodowej.

Podczas wizyty placówka Podlaskiego Oddziału Straży Granicznej przyjęła na terytorium RP i udzieliła pomocy humanitarnej 17-letniej obywatelce Pakistanu i młodej obywatelce Etiopii, która chwilę wcześniej w lesie urodziła córeczkę.

Wizyta przedstawicieli BRPD w Podlaskim Oddziale Straży Granicznej była kontynuacją serii spotkań dotyczących ochrony praw dzieci-cudzoziemców na granicy polsko-białoruskiej. Wcześniej Adam Chmura spotkał się w Biurze Rzeczniczki Praw Dziecka m.in. z przedstawicielami Grupy Granica, Lekarzy bez Granic oraz UNHCR. Efektem tych rozmów jest m.in. bieżący kontakt i współpraca ze społecznikami zaangażowanymi w pomoc cudzoziemcom na granicy państwa i interwencje podejmowane przez RPD każdego tygodnia w sprawie pojawiających się tam osób małoletnich.