Prawidłowa diagnoza FAS i FASD kluczem do właściwego leczenia

Kobieta w ciąży odmawiająca wypicia kieliszka wina

Jedynie mała grupa dzieci dotkniętych FAS i FASD zostaje prawidłowo zdiagnozowana, a w konsekwencji ma szansę na konieczne, specjalistyczne leczenie – napisał Adam Chmura, zastępca Rzeczniczki Praw Dziecka w wystąpieniu do Izabeli Leszczyny, Ministry Zdrowia.

6 lipca br. Adam Chmura zwrócił się do MZ z prośbą o przedstawienie działań resortu zdrowia w obszarze planowanych zmian w opiece zdrowotnej dla dzieci z FAS i FASD oraz ich rodzin.

Wskazał, że niezależnie od prac Rady ds. Profilaktyki i Terapii FASD, powołanej przez Dyrektora Krajowego Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom w dniu 2 czerwca 2022 r., rozważenia wymaga opracowanie systemu skoordynowanej opieki zdrowotnej nad dziećmi dotkniętych FASD oraz FAS (tj. dążenie do utworzenia specjalistycznych ośrodków referencyjnych gwarantującym chorym dzieciom dostęp do nowoczesnych metod leczenia i terapii), a także podjęcie działań na rzecz przeprowadzenia powszechnych badań populacyjnych w celu określenia liczby schorzeń FASD i FAS występujących w skali kraju.

Proces prowadzonego leczenia FAS powinien być koordynowany oraz rozszerzany w zależności od stwierdzanych problemów zdrowotnych u dziecka. Wszyscy specjaliści, wspólnie z rodziną małoletniego pacjenta, powinni realizować jeden, spójny i wszechstronny plan pracy dostosowany do indywidualnych potrzeb dziecka, którego nadrzędnym celem powinno być zaspokojenie wszystkich potrzeb małoletniego. Wyłącznie dobra koordynacja i współpraca pomiędzy wszystkimi specjalistami może dać szansę na pozytywny efekt realizowanego procesu diagnostyczno-leczniczego. Państwo musi zapewniać dostęp do świadczeń zdrowotnych finansowane ze środków publicznych realizowanych w specjalistycznych placówkach medycznych (zarówno zlecających, jak i wykonujących poszczególne badania).

Wsparcie instytucjonalne Państwa winno – zdaniem RPD – mieć kluczowe znaczenie nie tylko w leczeniu chorych dzieci, dotkniętych konsekwencjami alkoholowego zespołu płodowego, ale również mogłoby stanowić istotną pomoc dla ich rodziców, w tym szerokiego grona rodziców adopcyjnych.

Zastępca Rzeczniczki Praw Dziecka zwrócił uwagę, że wszelkie ogólnopolskie kampanie informacyjne powinny zaczynać się w gabinetach lekarskich, aby odnieść oczekiwany skutek. Rolą ginekologów, pielęgniarek środowiskowych i położnych powinno być systematyczne informowanie dziewcząt i kobiet o szkodliwości picia alkoholu w ciąży. Pracownicy ochrony zdrowia, by móc podjąć skuteczne działania w tym zakresie powinni dysponować odpowiednią wiedzą i praktycznymi umiejętnościami, aby skutecznie przekazywać rzetelne informacje na ten temat. Ponadto, personel medyczny podstawowej opieki zdrowotnej powinien identyfikować kobiety w ciąży, które mogą potrzebować pomocy w ograniczeniu spożycia alkoholu.

Dlatego warto rozważyć, jak organy państwa mogą zaangażować się w promowanie działań zachęcających kobiety planujące ciążę oraz karmiące do rezygnacji ze spożywania alkoholu.