Żłobki muszą być bezpiecznym miejscem dla dzieci

Monika Horna-Cieślak, Jan Gawroński i Robert Wilczek

Przeciwdziałanie przemocy emocjonalnej i fizycznej, potrzeba wdrożenia standardów ochrony małoletnich, a także szkoleń dla kadry. O tych wyzwaniach Rzeczniczka Praw Dziecka i społeczny zastępca RPD rozmawiali z Robertem Wilczkiem, prezesem Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Publicznych i Niepublicznych Żłobków i Klubów Dziecięcych.

– W swoich działaniach stawiamy na szerzenie świadomości o kluczowej roli pierwszych trzech lat w całym życiu człowieka – opisywał Robert Wilczek. – Stąd potrzeba, by wszystkie instytucje w Polsce zajmujące się opieką nad najmłodszymi, spełniały najwyższe standardy prawne, administracyjne i żywieniowe. Oraz by pracownicy placówek byli wyposażeni w wiedzę dotyczącą właściwej opieki, a także udzielania wsparcia rodzinie dziecka w obszarze wychowawczym, jak i pomocowym – dodał.

Standardy ochrony małoletnich

Podczas spotkania Monika Horna-Cieślak przypomniała, że obowiązkiem placówek, w tym żłobków i klubów dziecięcych, jest wprowadzenie standardów ochrony małoletnich. Wynika on z tzw. Ustawy Kamilka i powinien być spełniony do 15 sierpnia. – Standardy nie mogą być dokumentem chowanym do szuflady. Ich faktyczne funkcjonowanie ma fundamentalne znaczenie dla dzieci. Mówią bowiem jasno: nie zamiatamy spraw przemocy wobec dzieci pod dywan, reagujemy, kiedy dziecko potrzebuje wsparcia, a jako pracownicy danej instytucji działamy razem, wspieramy się i wspólnie pomagamy dzieciom – mówiła.

Zwróciła też uwagę na dwie kwestie. Po pierwsze – zjawisko przemocy, która dotyczy najmłodszych. Jej skala wciąż niepokoi, a wzrost widać choćby w sprawozdaniu z działalności RPD za 2023 r. Po drugie – fakt, że część opiekunów pracujących z dziećmi wciąż nie do końca zdaje sobie sprawę z opresyjnego charakteru swoich zachowań, również w kontekście przemocy emocjonalnej. – To tylko potwierdza, jak ważne jest wdrażanie standardów i prowadzenie szkoleń – przekonywała Rzeczniczka.

Jan Gawroński, społeczny zastępca Rzeczniczki Praw Dziecka wskazał na inne niepokojące zjawisko. – Mam na myśli siłowe przetrzymywanie dzieci w sytuacjach, gdy nie radzą sobie ze swoimi emocjami. Z informacji, jakie trafiają do Biura RPD wynika, że to wciąż, niestety, ma miejsce zarówno w szkołach, przedszkolach, jak i żłobkach – mówił.

Przygotowanie do pracy dzieci

M.in. te zdarzenia pokazują, jak ważne jest dobre przygotowanie opiekunów do pracy z dziećmi. Zarówno obowiązkowe testy psychologiczne przed podjęciem zatrudnienia, jak i superwizji.

– Dążymy do tego, by każda instytucja była miejscem, w którym dziecko jest otoczone empatią i wsparciem – podkreślał podczas spotkania Robert Wilczek, prezes Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Publicznych i Niepublicznych Żłobków i Klubów Dziecięcych.

Stworzenie zrzesza instytucje opieki nad dziećmi do 3. roku życia z całego kraju. Współpracuje z Akademią Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie. Jego celem jest m.in. podnoszenie standardów opieki, wsparcie kadry w codziennym funkcjonowaniu, propagowanie dobrych praktyk, inspirowanie do działań stymulujących rozwój psychofizyczny dzieci. Ważnym aspektem działalności jest też szerzenie świadomości występowania zaburzeń wieku wczesnodziecięcego oraz rozpoznawanie trudności rozwojowych, w celu umożliwienia szybkiej diagnostyki.

Rzeczniczka Praw Dziecka zapowiedziała swój udział w VII edycji Ogólnopolskiej Konferencji „Żłobki i Kluby Dziecięce” rozpoczynającej się 26 września w Sielpi Wielkiej (koło Kielc). – W tym roku szczególny nacisk kładziemy właśnie na problem przemocy wobec małych dzieci, do 3. roku życia – podkreślił Wilczek, którego stowarzyszenie jest inicjatorem wydarzenia. – Konferencja dedykowana jest zwłaszcza dyrektorom, opiekunom, przedstawicielom samorządów.