„Każdy powinien mieć możliwość uczestnictwa w różnych sferach życia na takich samych prawach” – głosi ustawa o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami. Co jednak robić, gdy zamiast owej dostępności na drodze osób z niepełnosprawnościami pojawiają się bariery? Gdzie zgłaszać problem? Biuro RPD i PFRON przypominają o ważnym formularzu!

W Biurze Rzeczniczki Praw Dziecka odbyło się spotkanie, podczas którego eksperci rozmawiali o dostępności dla osób ze szczególnymi potrzebami. Wydarzenie zainicjował Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON).

PFRON to instytucja, która nie tylko od lat wspiera wspomnianą dostępność, ale także rozpatruje skargi dotyczące barier w przestrzeniach publicznych. Organizacja zwróciła się do RPD z prośbą o pomoc w rozpowszechnieniu informacji na temat narzędzia, dzięki któremu osoby z niepełnosprawnościami mogą aktywniej walczyć o swoje prawa.

Czym jest dostępność?

Ten termin w kontekście osób z niepełnosprawnościami obejmuje szeroki zakres działań. Najprościej możemy powiedzieć, że oznacza równe prawa dla wszystkich. Miejsca publiczne muszą być więc w pełni dostępne dla osób ze szczególnymi potrzebami zwłaszcza w zakresie dostępności architektonicznej, cyfrowej i informacyjno-komunikacyjnej.

O dostępności mówimy wtedy, gdy osoby z niepełnosprawnościami mogą samodzielnie korzystać z różnych usług, np. chodzić do lekarza, biblioteki czy na basen. Nie muszą prosić o pomoc także wtedy, kiedy chcą załatwić sprawy urzędowe – budynki publiczne wyposażone są wówczas w udogodnienia, dzięki którym osoba na wózku inwalidzkim, głuchoniema lub z inną niepełnosprawnością może samodzielnie skorzystać z danej przestrzeni lub usługi. Swobodnie porusza się także po przestrzeni miejskiej: jeździ komunikacją publiczną, bez trudu wchodzi do tramwaju, pociągu lub autobusu.

Dostępność cyfrowa oferuje z kolei nowoczesne urządzenia do porozumiewania się (komputery, kamery, smartfony). Dzięki nim osoby z niepełnosprawnościami mogą pisać wiadomości, sprawdzać informacje, nawiązywać kontakty.

Bariery, czyli co?

Zdarza się, że podmiot publiczny nie jest dostępny dla osób z niepełnosprawnościami. Przykładem bariery może być brak windy w budynkach, dostępu do informacji czy Internetu. Co wtedy robić? Eksperci przekonują, że o barierach należy informować pracowników podmiotu publicznego.

Informację o braku dostępności możesz napisać samodzielnie. Nie ma jednego druku czy formularza – można natomiast skorzystać ze wzoru, znajdującego się na stronie PFRON: dostepnosc.pfron.org.pl.

Informację o braku dostępności można wysłać za pośrednictwem poczty tradycyjnej, elektronicznej, przez ePUAP oraz portal www.gov.pl. W informacji należy podać: kontakt do siebie, nazwę i adres instytucji, do której ją wysyłamy i wyjaśnienie, dlaczego dana instytucja nie jest dostępna.

Dostępność ważna dla dzieci!

Grupą osób ze szczególnymi potrzebami są dzieci. Dostępność sprzyja ich integracji społecznej dając możliwość uczestnictwa w różnych formach aktywności z rówieśnikami. Wspomaga także rozwój emocjonalny. Brak barier powoduje, że dzieci szybciej uczą się samodzielności, budują pewność siebie, odkrywają w sobie zdolności radzenia sobie w różnych sytuacjach.

Zapewnienie dostępności dla dzieci i młodzieży wspiera ich prawa, przyczynia się do kształtowania otwartego środowiska, dlatego tak ważne jest szerzenie informacji o prawie do dostępności.

Materiały:

Poradnik_Jak korzystać z prawa do dostępności
Broszura_Co warto wiedzieć o dostępności

Film_Prawo do dostępności – jak korzystać? (AD)
Film_Dostępność – Co zapewnić? (AD)