Szkolenia dla nauczycieli, zacieśniania współpracy między specjalistami, przyszłość Środowiskowych Centrów Zdrowia Psychicznego. To niektóre z tematów poruszonych podczas posiedzenia podkomisji stałej ds. zdrowia psychicznego, w której wziął udział Jan Gawroński, społeczny zastępca Rzeczniczki Praw Dziecka.

O opiece psychologicznej w szkołach mówili Wojciech Konieczny, sekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia, Paulina Piechna-Więckiewicz, podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej i Izabela Ziętka, podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej. Biuro Rzeczniczki Praw Dziecka reprezentowali Jan Gawroński, społeczny zastępca RPD, Weronika Snoch z Zespołu Zdrowia i Spraw Socjalnych oraz Magdalena Maciejska-Szlaps, dyrektorka Biura RPD.

Na wczesnym etapie

Wojciech Konieczny poinformował, że do tej pory powstały 172 Środowiskowe Centra Zdrowia Psychicznego. Zaznaczył, że w ramach pierwszego stopnia referencyjnego, opieka środowiskowa powinna być dopasowana do potrzeb dziecka oraz rodziny, a także polegać na współpracy i koordynacji z placówkami szkolnymi oraz poradniami psychologiczno-pedagogicznymi. Przepływ informacji sprawi m. in., że działania podejmowane wobec dziecka nie będą powielane. Dzięki takiej współpracy możliwe jest również wczesne wykrywanie problemów i włączenie dziecka w proces zdrowienia.

Dr Aleksandra Lewandowska, konsultant krajowa w dziedzinie psychiatrii dzieci i młodzieży przekazała, że ta specjalizacja jest wpisana na listę priorytetowych i obecnie działa 546 lekarzy wykształconych w tym kierunku.

Z kolei Izabela Ziętka przypomniała, że zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z 9 sierpnia 2017 r. „realizacja zajęć z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej jest jedną z podstawowych form działalności dydaktyczno-wychowawczej przedszkola, szkoły i placówki”. Zaznaczyła, że dziecko powinno być obejmowane pomocą psychologiczno-pedagogiczną, kiedy tego potrzebuje, a nie tylko gdy posiada dokument wydany przez poradnię psychologiczno-pedagogiczną.

Specjaliści w szkołach

W celu zwiększenia dostępu do pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla dzieci i młodzieży od września 2024 r. ma dalej przybywać specjalistów w placówkach. Rzeczywisty wymiar etatu, na jaki zatrudnieni są nauczyciele specjaliści powinien wynikać z potrzeb danej placówki.

Paulina Piechna-Więckiewicz przypomniała, że w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej trwają działania na rzecz uregulowania statusu zawodu psychologa. Ponadto, w odpowiedzi na sygnały środowiska, Ministerstwo Edukacji Narodowej prowadzi prace nad przygotowaniem standardów pracy psychologa (tzw. „dobre praktyki”) w placówkach oświatowych, skupiające się m.in. nad etyką zawodową i zapewnieniem odpowiednich pomieszczeń.

Lista pytań

Jan Gawroński, społeczny Zastępca Rzeczniczki Praw Dziecka mówił o niepokojących informacjach, które płyną do Biura RPD. Wynika z nich, że w szkołach, mimo rekordowej liczby etatów, nie ma psychologów. Spytał więc, na jakim etapie są prace legislacyjne w zakresie uregulowania wystawiania orzeczeń o potrzebie kształcenie specjalnego dla dzieci z ADHD oraz z Zespołem Tourette’a? Dopytywał także o sytuację dzieci uchodźczych z niepełnosprawnościami w związku z zapowiedziami Joanny Muchy, wiceministry w MEN o obowiązku nauki szkolnej dla dzieci ukraińskich.

Elżbieta Neroj, dyrektorka Departamentu Edukacji Włączającej MEN poinformowała, że we współpracy z ekspertami przygotowano narzędzia i materiały dla pedagogów (w tym w ramach Projektu „Szkoła dostępna dla wszystkich”), które zawierają wskazówki i informacje o tym, jak pracować z dziećmi uchodźczymi. Podkreśliła, że nie dostrzega konieczności otwierania katalogu w zakresie orzeczeń dla „nowych niepełnosprawności”, tak by warunkiem uzyskania pomocy nie były zaświadczenia i dokumenty. W kwestii instrumentów wsparcia dla dzieci uchodźczych przypomniała, że wydłużony został czas bezpłatnej nauki języka polskiego do 36 miesięcy.