Ministerstwo Zdrowia odpowiedziało na apel Rzeczniczki Praw Dziecka dotyczący ograniczenia dostępu do e-papierosów oraz bezwzględnego zakazu sprzedaży wyrobów tytoniowych i e-papierosów osobom małoletnim.

– Regulacje prawne w Ustawie o ochronie zdrowia przed następstwami używania wyrobów tytoniowych w niewystarczającym stopniu realizują cele tej ustawy oraz kierunki profilaktyki uzależnień od nikotyny Narodowego Programu Zdrowia na lata 2021-2025 – napisała 30 maja Rzeczniczka Praw Dziecka do Ministry Zdrowia. Zaapelowała o pilne działania na rzecz ochrony zdrowia dzieci i młodzieży.

Monika Horna-Cieślak powołała się w piśmie m.in. na raport Instytutu Prognoz i Analiz Gospodarczych pt. Rynek jednorazowych e-papierosów w Polsce. Wynika z niego, że w 2023 r.  krajowa sprzedaż jednorazowych e-papierosów wyniosła aż 100 mln sztuk! Rok wcześniej było to 32,3 mln. Eksperci szukając przyczyny tak wielkiej popularności e-papierosów wskazują, poza niską ceną i łatwą dostępnością, także kolorowe, atrakcyjne opakowanie, oraz smaki słodyczy lub owoców (90 proc. tych wyrobów to taki „słodki wariant”). To z kolei, może powodować, że produkt wydaje się szczególnie atrakcyjny dzieciom i młodzieży.

Polska należy do czołówki krajów Unii Europejskiej pod względem deklarowanego używania jednorazowych papierosów przez osoby przed 18. rokiem życia. Co 4. osoba w tej grupie wiekowej deklaruje, że ich używa. Z kolei między 12. a 15. rokiem życia – aż 25 proc. dziewczynek i blisko 21 proc. chłopców.

Dane są tym bardziej wstrząsające, jeśli zestawić je z faktem, że tytoń powoduje niezwykle silne uzależnienie. Dym tytoniowy zawiera niemal 4 tys. toksycznych związków, a statystyczny palacz umiera 13-14 lat wcześniej niż osoba niepaląca.

Dlatego Rzeczniczka zwróciła się z prośbą o przekazanie stanowiska Ministry Zdrowia w sprawie wprowadzenia zakazu sprzedaży smakowych, jednorazowych e-papierosów w Polsce i etapu działań resortu w tej kwestii. A także: uregulowania obrotu beznikotynowymi e-papierosami i wprowadzenia możliwości ich sprzedaży wyłącznie osobom pełnoletnim oraz doprecyzowania zagadnień dotyczących zakazu promocji w odniesieniu do nowatorskich wyrobów.

Z odpowiedzi Ministerstwa Zdrowia wynika, że „obecnie procedowany jest projekt ustawy mający na celu implementację do prawa krajowego przepisów dyrektywy delegowanej zakazującej stosowania aromatu charakterystycznego w podgrzewanych wyrobach tytoniowych. Obecna sytuacja rynkowa, dopuszczająca sprzedaż podgrzewanych wyrobów tytoniowych posiadających aromat charakterystyczny, jest niewątpliwie szkodliwa dla szeroko pojętego zdrowia publicznego”.

Odpowiedź Ministerstwa Zdrowia

W dniu 1 lipca 2024 r. Zespół do spraw Programowania Prac Rządu dokonał wpisu do Wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (UD86), mającego na celu objęcie przepisami ustawowymi tzw. „płyny beznikotynowe” do elektronicznych papierosów – czytamy w odpowiedzi resortu zdrowia.