Adrenalina w ramach pierwszej pomocy przedmedycznej

Rzeczniczka Praw Dziecka z Fundacją Allergia podjęły wspólne działania na rzecz dzieci zagrożonych wstrząsem anafilaktycznym.

5 września podczas spotkania przedstawicielek Fundacji Allergia z Katarzyną Skrętowską-Szyszko, dyrektorką Zespołu Zdrowia i Spraw Socjalnych Biura RPD omówiono strategię działań na rzecz rozwiązania trudności w pomocy dzieciom zagrożonym wstrząsem anafilaktycznym.

To już kolejne spotkanie dotyczące tego problemu. Podczas poprzedniego, w kwietniu tego roku, w Biurze RPD przedstawicielki Fundacji Allergia – Joanna Kuczyńska i Agnieszka Panocka – wymieniły się doświadczeniami i informacjami z Ewą Snopek, dyrektor Zespołu Edukacji i Wychowania BRPD oraz Justyną Oknińską-Janzen, główną specjalistką w Zespole Zdrowia i Spraw Socjalnych BRPD.

Wspólnie zidentyfikowaną, podstawową trudnością dotykającą dzieci z anafilaksją jest przede wszystkim podanie dzieciom we wstrząśnie anafilaktycznym adrenaliny. Co istotne, adrenalina w tej sytuacji jest lekiem ratującym życie.

Anafilaksja to ciężka, szybko rozwijająca się, potencjalnie zagrażająca życiu, uogólniona lub ogólnoustrojowa reakcja nadwrażliwości (alergicznej lub niealergicznej). Z koli wstrząs anafilaktyczny to ciężka i szybko reakcja anafilaktyczna (anafilaksja), w której występuje obniżenie ciśnienia tętniczego zagrażające życiu. Najczęstsze przyczyny anafilaksji u dzieci to pokarmy, jady owadów i leki.

Adrenalina jest lekiem wydawanym na receptę. Obecnie przepisy regulujące kwestie dotyczące udzielania pierwszej pomocy nie obejmują produktów leczniczych wydawanych z przepisu lekarza. W związku tym konieczna jest zmiana definicji pierwszej pomocy zawartej w ustawie o Państwowym Ratownictwie Medycznym (PRM). Obecnie procedowany jest projekt ustawy, który zakłada rozszerzenie definicji pierwszej pomocy również o takie leki, które umożliwią świadkom zdarzenia postępowanie zgodne z prawem.

Rzeczniczka Praw Dziecka, zdając sobie sprawę z wagi tej nowelizacji, monitoruje proces legislacyjny nad zmianą ustawy o PRM. Występowała m.in. do Ministerstwa Zdrowia z prośbą o udzielenie informacji na temat stanu prac nad nowymi przepisami.

Przepisy szczególne wymagają uzyskania pisemnej zgody pracownika placówki oświatowej na podanie leku dziecku chorującemu przewlekle. Problem ten wiąże się także z niewystarczającą wiedzą pedagogów i pracowników placówek oświatowych na temat potrzeb tych dzieci i udzielania im pomocy przedmedycznej.

W Biurze Rzecznika Praw Dziecka od lat identyfikowany jest też problem w zapewnieniu dzieciom cierpiącym na choroby przewlekle pomocy medycznej oraz pomocy przedmedycznej w przedszkolach.

O ile w odniesieniu do szkół, pewnym rozwiązaniem dla istniejącego i sygnalizowanego od lat problemu jest ustawa z 12 kwietnia 2019 r. o opiece zdrowotnej nad uczniami, która przewiduje rolę pielęgniarki szkolnej w sprawowaniu opieki nad uczniami z chorobami przewlekłymi i niepełnosprawnością, dla dzieci w przedszkolach brak jest jasno wyrażonych i określonych prawnych gwarancji udzielana im stosownej pomocy. Zdaniem Rzeczniczki Praw Dziecka również ta kwestia powinna stanowić przedmiot pilnych prac.

 

Dowiedz się więcej o anafilaksji i wstrząsie anafilaktycznym oraz udzielaniu pierwszej pomocy:

Polskie Towarzystwo Alergologiczne – materiały edukacyjne: https://dlapacjentow.pta.med.pl/?s=wstrz%C4%85s+

Niezbędnik edukacyjny dziecka z alergią Fundacji Allergia: https://allergia.pl/projekty/niezbednik/

Obwieszczenie Ministra Zdrowia z 3 listopada 2022 r. w sprawie zaleceń postępowania dotyczących opieki nad uczniami z anafilaksją, astmą oskrzelową, alergicznym nieżytem nosa, atopowym zapaleniem skóry i pokrzywką w szkole https://dziennikmz.mz.gov.pl/legalact/2022/116/