Konstytucja i prawo oświatowe gwarantują dzieciom z niepełnosprawnością taki sam dostęp do edukacji, jak wszystkim. Jednak nieprecyzyjne przepisy zobowiązujące gminy do zorganizowania dowozu tych dzieci na zajęcia powodują, że rodzice zmuszani są do zapisywania dziecka do najbliższej szkoły, przedszkola czy ośrodka, a nie tam, gdzie mogłoby ono najlepiej uczyć się i rozwijać. Zaniepokojony skargami od rodziców Rzecznik Praw Dziecka wystąpił do szefa MEN o zmiany w prawie. 

Wystąpienie Rzecznika do szefa MEN

Rzecznik wyjaśnia, że przepisy nakładające na gminy obowiązek dowozu dzieci na zajęcia lub zwrotu rodzicom opłat za dowóz posługują się terminami: do najbliższego przedszkola, najbliższego ośrodka rewalidacyjno-wychowawczego, najbliższej szkoły podstawowej czy ponadpodstawowej. Taka furtka prawna umożliwia gminom wymuszanie ograniczeń na rodzicach, ponieważ pomija kwestie jakości tych placówek i możliwości rozwoju dzieci.

„Poważny problem stanowią liczne odmowy gmin w zakresie organizacji dowozu lub zwrotu kosztów dowozu dziecka z niepełnosprawnością do wybranego przez rodziców przedszkola, szkoły czy ośrodka rewalidacyjno-wychowawczego. Gminy nie zgadzają się z wyborem dokonanym przez rodziców i wskazują na inne przedszkole, szkołę, ośrodek rewalidacyjno-wychowawczy, uzasadniając to tym, że geograficznie znajdują się one bliżej miejsca zamieszkania dziecka” – pisze Mikołaj Pawlak do ministra Przemysława Czarnka.

Rzecznik zwraca się do szefa MEN o podjęcie działań, które doprowadzą do zmiany definicji zawartych w prawie oświatowym, tak by dzieci z niepełnosprawnością nie były pozbawiane szans na naukę w najlepszych dla nich warunkach.

Prosi też ministra, by rozważył wdrożenie systemu wsparcia finansowego dla gmin, zwłaszcza tych w słabej sytuacji ekonomicznej, które rozumiejąc trudną sytuację rodzin z dzieckiem z niepełnosprawnością, organizują dla nich dowóz do wybranych przez rodziców przedszkoli, szkół i ośrodków, które nie są położone najbliżej, ale są dla nich bliższe dzięki stworzeniu odpowiednich warunków dzieciom.